كدخبر: ۷۰۸۱
تاريخ انتشار: ۲۴ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۲:۰۱
send ارسال به دوستان
print نسخه چاپي
گیلان؛ قلعه رودخان
گیلان ضیافتی است برای جشن سفر اما این بار در 60 ثانیه با نوروز ˈ قلعه رودخانˈ پیشنهاد نمی شود چراکه پای درختانش، خراش زباله است و طبیعتش به همین وجود ناآرام ...
قلعه رودخان یادگاری از دوران سلجوقیان در گیلان غرق در طبیعتی وهم انگیز بیشتر به خیال می مانست تا واقعیت، اما امروز گلوی رودخانش را قوطی های فلزی می خراشد و پای هر درخت هیرکانی جولانگاه بطری های آب معدنی و آبمیوه های مصنوعی است.
پیشتر ایرنا با انتشار گزارش هایی تلنگر گون چون ˈ گیلان را از زباله پاک کنیم ˈ و ˈ سوگنامه طبیعت گیلان در آستانه سال نو ˈ از وضعیت ناخشنود زیست محیطی در استان گفت و اینک وضعیت مکانهایی به لحاظ زیست محیطی ناخشنود می شود که در دو دهه اخیر آنچنان تازه بودند که حتی نامی بر آنها یافت نمی شد .
قلعه رودخان و ماسوله جاذبه هایی با رئالیسم جادویی و چشم اندازهایی پرجاذبه که هر کدام گردشگران خاص خود را در دنیای نوین گردشگری طلب می کرد ؛ اما شوربختی اینکه امروز بحران زیست محیطی در مناطق شناخته شده فریاد است و گویی زبان طبیعت دیگر شده که انسان ها از فهم آن عاجز گشته اند.
کمی پیشتر آن زمان که سخن از گیرایی های گیلان می شد ، نام ماسوله و قلعه رودخان زیبا نگار گزارش های رسانه ای می شد اما اینک در تهیه گزارش که قدمتش به یک و نیم قرن پیش می رسد و وجه تمایزش با داستان، واقعیت نگاری است، باید بنویسیم که جاده ماسوله و قلعه رودخان به مسیر جنگی می ماند و به تقریب اگر چنین پیش رود نسل دیگر این میراث را با زباله خواهند سرود .
خبرها خوش نیست و معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان از قطع درختان هیرکانی در شهرک تاریخی ماسوله خبر می دهد .
ˈمجید اخوانˈ در گفت و گو های پی در پی با خبرنگار ایرنا تاکید می کند: خبر یاد شده بر اساس گزارش پایگاه یگان حفاظت میراث فرهنگی ماسوله عنوان شده است.
وی اظهار کرد: درختان هیرکانی شمال کشور گونه منحصربفردی از طبیعت جنگلی گیلان است که سوم دیماه 1387 به شماره 19 و با عنوان جنگل های هیرکانی حوزه 14 قلعه رودخان و حوزه 15 ماسوله در فهرست آثار طبیعی کشور به ثبت رسیده است.
وی تصریح کرد: متاسفانه برخی دستگاه های اجرایی بدون درنظر گرفتن میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی بی مهری هایی به هویت میراثی استان انجام می دهند.
اخوان یادآور شد: قطع درختان هیرکانی در شرایط کنونی که ماسوله برای ثبت جهانی آماده می شود، ضربه غیرقابل جبرانی خواهد بود.
شهرک تاریخی ماسوله دارای 350 خانه تاریخی با قدمتی 800 تا هزار ساله است که در سال 1354 با شماره 1090 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
این شهرک تاریخی و منحصر بفرد دارای جلوه های خاص طبیعی است و با توجه به ویژگی های تاریخی، جغرافیای ظاهری و اقلیم خزری توأم با کوهستانی یکی از مهمترین سایت های ایرانگردی و جهانگردی در استان و حتی میان کشورهای خاورمیانه می باشد.
پیش تر در قالب گزارش ایرنا، به نوشندگان طبیعت گیلان، قلعه رودخان را در نخست دیدارهایشان پیشنهاد می دادیم و امروز پشیمانیم ...
گفته بودیم برای این سفر بایستی عزم پگاه کرد و آخرین ستاره ها که هنوز می درخشند فارغ از هر قیل و قال آدمی و تنها با اندکی از تمدن به قصد نوشیدن طبیعت قلعه رودخان براه شوی ...
مسیر رشت را که می نهی راه به جاده شهر فومن گذارده ای که در دو سو درختان آزاد سر به فلک نهاده اند و پشت در پشت هم در پگاه صبح جاده ای ساخته اند خیال انگیز...
هوا تاریکی را پشت سر گذاشته و اندکی از سپیده پیداست که در ابتدای قلعه رودخان رسیده ای و قول داده ای که برای ساعاتی فارغ باشی و خالی خالی خالی ...
هوا هنوز بنفش است و سرد و مه، صدای زنگوله می آید و به دنبال آن صدا ، در ارتفاع نه زیاد دور صدها گوسفند به همراه چوپان و سگ گله به صف شده اند و از لابلای سرما و مه در امتداد جنگل راه می روند و بزغاله ای که تازه بدنیا آمده و بوی شیر خام را می توان از هیبتش حس کرد چه خوب سبزه تازه را می شناسد و آرام پایین می آید و سگ پارس می کند...
درختان بی هیچ پوششی مه خیس نوش می کنند و رودخانه بر پایشان زنده و جوشان خروش می کند ...
اما این بار نیز به ذوق حلاوت سفرهای پیشین ره به سوی قلعه رودخان نهادیم راه همان، اما قلعه رودخان غرق بطری های پلاستیکی خوردنی های ناسالم و بطری هایی که جذبشان در طبیعت به گفته سمن های (سازمان های مردم نهاد) طبیعت 300 سال به طول می انجامد.
مسیری از سنگ و سیمان پلکانی مارپیچ شده و می گویند تا انتها 800 پله است تا قلعه ...
گفته بودیم راه شروع می کنی و طبیعت آرامت نمی گذارد، نه! بایستی کودک شد پس از اینجا ، وقت برای بزرگی بسیار است ...
اینجا تنها رها می شوی در صدای پرندگان ، خروش آب ، زنگوله گوسفندان ، پارس سگ ها و چیزهای دیگر و چیزهای دیگر و بسیار چیزهای دیگر...
اما انگار امروز باید قلعه رودخان گیلان را با زباله سرود؛ گروه های کوهنوردی مارپیچ روانند و صدای خنده و شادی بپاست اما درختان هیرکانی قلعه رودخان با قدمتی 10 هزار ساله - که تازه به ثبت آثار ملی طبیعی رسیده است - نمی خندند ...
بنا به تعاریف استادان گردشگری؛ اکوتوریسم (طبیعت گردی) سفری است مسوولانه به مناطق طبیعی که منجر به حفظ محیط زیست شده و موجب بهبود کیفیت زندگی مردم محلی می شود.
زباله های بسیار رها شده در جنگل چه خوب این تعریف را معنا می بخشند و مرد محلی که اسبش را به پای رودخان آورده می گوید اولش خوشحال بود که گردشگران بسیارند اما امروز حال و روزشان خوش نیست .

ˈبسیج زیست محیطی ˈ
استاندار گیلان از آماده باش تمامی دستگاه های اجرایی و مردم برای جهاد زیست محیطی در آستانه نوروز 93 خبر داد.
ˈ محمدعلی نجفیˈ در جلسه ستاد اجرایی هماهنگی خدمات سفر نوروز 93 گیلان بیان کرد: سرزمین گیلان شایسته زباله های رها شده نیست و باید در آستانه سال نو ، جهادی عظیم برای پاکسازی زیست محیطی صورت گیرد.
وی اظهار کرد: گردشگران در گیلان فضایی شاد برای تنفس و آرامش می خواهند و در این راستا بایستی نمادهای نامناسب از چهره شهرها و روستاهای استان زدوده شود.
نجفی ادامه داد: بایستی شرایط نوروزی ، شاد و آرام در محیطی پاکیزه از آلودگی های زیست محیطی برای گردشگران فراهم شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان هشدار داد: مردم و گردشگران در صورت پرتاب زباله در معابر عمومی و جاده های استان جریمه می شوند.
ˈمحمدرضا برجیˈ نیز در جلسه ستاد اجرایی هماهنگی خدمات سفر نوروز 93 افزود: ارتباط محیط زیست با پلیس راهنمایی و رانندگی در حال بررسی است و بر اساس این موضوع ، در صورت مشاهده تخلف زیست محیطی ، با اطلاع به پلیس ، خودروهای متخلف جریمه خواهند شد.
وی اظهار کرد: پاکسازی چشم انداز گیلان از زباله، در آستانه فراررسیدن سال نو در دست اجراست .
وی تصریح کرد: 104 نقطه دپوی زباله از نوار ساحلی تا ارتفاعات استان شناسایی شده که شرایط بسیج پاکسازی با همکاری همه دستگاه های دولتی و خصوصی فراهم می شود.
برجی از مدیرکل میراث فرهنگی گیلان خواست برای تاسیسات گردشگری استان شعاعی بمنظور پاکسازی آلودگی های زیست محیطی تعریف شود.
وی ادامه داد: پاکت های زباله ای در دست طراحی است که در مکان های ورودی به برخی مکان های گردشگری ، به گردشگران ارایه و در صورت جمع آوری زباله هایشان و تحویل آنها به در ورودی مبلغی از هزینه ورودی برگردانده خواهد شد.
وی همچنین افزود: در آستانه فرارسیدن سال نو بنرهای هشدار دهنده زیست محیطی در راه است.
ˈفاطمه سپاسخواهˈ کارشناس ارشد برنامه ریزی توریسم می گوید: صنعت گردشگری در جهان با توجه به اینکه امروزه در ردیف صنعت های پردرآمد و پاک و کم هزینه دنیا قرار دارد؛ با ابعاد مختلف مورد توجه ویژه سازمان ها و مجامع کلان جهانی میراث فرهنگی و گردشگری قرار دارد.
وی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: چهار رکن اصلی و ضروری در گردشگری طبیعت، حداقل تاثیر زیست محیطی ، حداقل تاثیر و حداکثر توجه به فرهنگ مناطق میزبان، حداکثر منافع اقتصادی برای افراد میزبان و حداکثر رضایت تفریحی برای جهانگردان است.
وی اضافه کرد: معرفی یک مکان گردشگری بایستی با برنامه ریزی صورت گیرد و آسیب نرساندن به محیط زیست بایستی با فرهنگسازی انجام شود.
شاید پیشنهاد مطلوبی باشد اینکه با ورود هر خودرو یک پاکت زباله به رایگان در اختیار گردشگران قرار گیرد تا هم جنبه یادآوری باشد که طبیعت مقدس است و هم وسیله جمع آوری زباله در دسترس باشد و چه بهتر می شود اگر این سرمایه گذاری در قالب پاکت های کاغذی باشد که هنوز حسی نوستالژیک را در ما زنده می کند و پلاستیک هایی که خود باز آلوده کننده محیط زیست هستند.
انگار انسانها قصد آدم شدن ندارند! و پایش به هر گوشه طبیعت که باز می شود باید تخریب انجام شود وگرنه به مذاق خوش نمی آید ...
اما از خوشی هایش باز هم نمی توان لب فرو بست و حرف نزد، اندکی از نفس پیچ ها، کاسته شده و پس از درست یک ساعت ارتفاع پیمایی قلعه نمایان می شود و دیگر نمی توان وصف کرد و تنها باید دید و عکس ها هم دروغ می گویند و تنها باید دید...
قلعه رودخان یکی از شگفت انگیزترین بناهای نظامی ایران است، این بنای عظیم که در 23کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن و در میان جنگلهای سر به فلک کشیده واقع شده؛ نمادی از کوشش گیلانیان برای حفاظت و صیانت از این سرزمین است.
بنای قلعه رودخان در ارتفاع 687 تا 778متری از سطح آبهای آزاد و در دو سوی آن دو رودخانه جاری است.
این اثر تاریخی - طبیعی احتمالاً در دوره خاندان اسحقی (مقارن با سلجوقیان) که بر غرب گیلان حکومت می کرده اند، بنا شده است، هرچند برخی پژوهشگران بنیاد آن را به پیش از اسلام نسبت می دهند.
قدیمی ترین سند از این قلعه کتیبه ای سنگی است که تاریخ تجدید بنای آن را بین سال های 918تا 921 ه.ق مقارن با حکومت شاه اسماعیل صفوی ذکر می کند.
این بنا در دوره حکومت زندیه توسط هدایت الله خان فومنی حاکم فومن تعمیر و توپ هایی به منظور دفاع در آن نصب شد.
این دژ نظامی به اسامی دیگری چون قلعه حسامی ، قلعه هزار پله و قلعه سگسگال نیز معروف است.
طول باروی قلعه 1500متر و ارتفاع آن بین پنج تا 12متر متغیر است.
باروها و برج های متعدد قلعه با مصالح سنگ ، آجر و ملات آهکی ساخته شده اند.
این اثر ارزشمند ملی به شماره 1546 و در تاریخ سی ام مردادماه 1354در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بر ماست که این یادگار گرانبهای بازمانده از اعصار را به دست آیندگان بسپاریم.
نام:
ايميل:
* نظر:
طراحی و تولید: "ایران سامانه"